Από τον πανεπιστημιακό Manos Saridakis:
Από τον πανεπιστημιακό Manos Saridakis:
Όσοι είναι εκπαιδευτικοί σίγουρα θα έχουν παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια δραματική επιδείνωση της αδυναμίας συγκέντρωσης προσοχής των μαθητών. Οι μαθητές φαίνεται ότι ολοένα και περισσότερο δυσκολεύονται να μείνουν συγκεντρωμένοι σε ένα πράγμα και ότι η προσοχή τους είναι πολύ εύκολο να διαταραχθεί από οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο περισπασμό. Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αναφερόμαστε στο μικρό ποσοστό παιδιών που έχουν ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας). Μιλάμε για το σύνολο των μαθητών.
Καταρχάς να πούμε ότι η αδυναμία συγκέντρωσης προσοχής (short attention span) δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο και δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα παρατηρείται τη σημερινή εποχή και στους ενήλικες.
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Σε σχετική έρευνα που έγινε το 2015 στον Καναδά(έλαβαν μέρος 2100 άτομα) διαπιστώθηκε ότι ενώ το έτος 2000 η μέση δυνατή ανθρώπινη συγκέντρωση ήταν 12 δευτερόλεπτα, στις μέρες μας έχει μειωθεί στα 8 δευτερόλεπτα. Δηλαδή μέσα σε ελάχιστα χρόνια οι άνθρωποι έχουν απολέσει το ένα τρίτο (1/3) της διάρκειας της συγκέντρωσής τους. Μάλιστα για να διασκεδάσουν λίγο τις εντυπώσεις οι υπεύθυνοι των ερευνών ανακοίνωσαν ότι οι άνθρωποι πλέον έχουν μικρότερη διάρκεια συγκέντρωσης ακόμα και τα χρυσόψαρα( τα οποία ακολουθεί η φήμη ως το είδος με τη μικρότερη διάρκεια συγκέντρωσης, μόλις 9 δευτερολέπτων ). Τα αποτελέσματα της έρευνας φυσικά δεν ευχαρίστησαν και πολύ την Microsoft γιατί φωτογράφιζαν ως ηθικό αυτουργό του προβλήματος τη χωρίς μέτρο χρήση των υπολογιστών, των Smartphones, των tablets και πάνω από όλα το σερφάρισμα στο διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Η Microsoft προσπάθησε να προλάβει τις τυχόν αντιδράσεις δηλώνοντας ότι η απώλεια μέρος της συγκέντρωσης του ανθρώπου αντισταθμίζεται από την αύξηση της ικανότητας για multitasking (να κάνει ταυτόχρονα πολλές εργασίες). Είναι όμως αυτό αληθές; Αν μιλάμε για εργασίες στους υπολογιστές πιθανόν η Microsoft να έχει δίκιο αλλά αν μιλάμε για οποιεσδήποτε άλλες εργασίες μάλλον έχει συμβεί το ακριβώς αντίθετο από αυτό που ισχυρίζεται.
Ένα ακόμα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα της παραπάνω έρευνας που έγινε στον Καναδά είναι ότι στις νεαρές ηλικίες (15-25 ετών) το 77% των ερωτηθέντων απάντησε ότι όταν δεν υπάρχει κάτι άλλο που να τραβάει την προσοχή τους, το πρώτο πράγμα που τους έρχεται στο μυαλό είναι να ασχοληθούν με το κινητό τους. Αυτό φαντάζομαι είναι κάτι που όλοι το έχουμε διαπιστώσει για τους σημερινούς νέους που είναι μόνιμα με το κινητό τηλέφωνο στο χέρι. Στο χέρι και όχι στο αυτί όπως ήταν οι νέοι της ακριβώς προηγούμενης γενιάς.
Ας επιστρέψουμε πάλι στους μαθητές. Στην εποχή μας μοιάζουν σαν να ζουν σε δυο παράλληλους κόσμους. Στον έναν κόσμο ,αυτόν εκτός σχολείου, τα παιδιά αντικρίζουν τον κόσμο πολλές ώρες τη μέρα μέσα από μια οθόνη. Μια οθόνη υπολογιστή, κινητού, tablet ή τηλεόρασης. Οι εικόνες εναλλάσσονται αστραπιαία, τα χρώματα είναι σε πανδαισία, υπάρχει βομβαρδισμός πληροφοριών και η πρόσβαση σε οποιαδήποτε πληροφορία ή τόπο είναι εφικτή με το πάτημα ενός κουμπιού. Το πιο σημαντικό είναι ότι το παιδί έχει την ψευδαίσθηση της επιλογής σε ένα άπειρο μενού. Και επειδή ακριβώς είναι άπειρο και είναι και πανεύκολο επιλέγει να πάρει λίγο από όλα από το μενού αυτό. Έτσι μεταπηδά από τη μια πληροφορία στην άλλη χωρίς να στοχάζεται, χωρίς να κρίνει κριτικά και χωρίς να μαθαίνει τίποτα ουσιαστικό που θα το βοηθούσε να ωριμάσει. Σε ένα ξέφρενο σερφάρισμα με μοναδικό καύσιμο την αδρεναλίνη. Στον δεύτερο παράλληλο κόσμο, στον κόσμο του σχολείου, έχουμε τα παιδιά να πρέπει συνήθως σχεδόν ακίνητα να παρακολουθούν έναν και μοναδικό άνθρωπο(εκπαιδευτικό) για τουλάχιστον μια ώρα που επιπλέον απαιτεί από αυτά απόλυτη συγκέντρωση. Αλήθεια, έχουμε αναρωτηθεί ποτέ πόσο εύκολο είναι να μεταπηδά ο μαθητής από τον ένα παράλληλο κόσμο των υψηλών ταχυτήτων και διαρκούς εναλλαγής εικόνων στον άλλο κόσμο της σχεδόν παγωμένης εικόνας; Οι εκπαιδευτικοί όσο ικανοί και να είναι, όσο ενδιαφέρον μάθημα και να προσφέρουν, είναι σίγουρο, ότι δεν μπορούν να επιτύχουν συγκέντρωση των μαθητών τους όταν εκείνοι όλη την υπόλοιπη μέρα έξω από το σχολείο εθίζονται στην, χωρίς σταματημό, διάσπαση της συγκέντρωσής τους .
Τα παιδιά γίνονται όλο και πιο αδέξια
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, αξιοσημείωτη αύξηση μιας εντελώς πρωτότυπης μορφής μαθησιακής και αναπτυξιακής δυσκολίας, της «δυσπραξίας» .
Η «δυσπραξία» (Clumsy Child Syndrome) είναι μια διαταραχή ανάπτυξης των κινητικών δεξιοτήτων. Τα παιδιά έχουν αδυναμία συντονισμού των κινήσεων που είναι πιθανό να επηρεάσει τη συμμετοχή τους σε καθημερινές δραστηριότητες, τις σπουδές και την εργασιακή ζωή. Ολοένα και περισσότερα παιδιά είναι πάρα πολύ αδέξια και δεν μπορούν να κάνουν απλές κινήσεις με τα άκρα τους ,όπως το να φάνε με μαχαιρο-πήρουνο ή να κάνουν καλά γράμματα που οφείλεται στο ότι δεν κρατάνε σωστά το στυλό.
Όσοι είναι εκπαιδευτικοί σίγουρα θα έχουν διαπιστώσει τα τελευταία χρόνια μια αλλαγή προς το χειρότερο της ποιότητας των γραμμάτων που κάνουν οι μαθητές. Σπάνια συναντάς πλέον γραπτό με σχετικά καλά γράμματα. Με απίστευτη όμως ταχύτητα οι ίδιοι αυτοί μαθητές πληκτρολογούν ένα μήνυμα στο κινητό ή στον υπολογιστή τους. Τα σημερινά παιδιά προτιμούν δηλαδή να πληκτρολογούν παρά να γράφουν με το χέρι. Και σε αυτή την περίπτωση έχουμε τους δύο κόσμους του παιδιού που ανταγωνίζονται : Στον κόσμο έξω από το σχολείο όπου τα παιδιά επικοινωνούν πληκτρολογώντας συνήθως λίγες και μικρής γκάμας λέξεις και στον κόσμο του σχολείου όπου τα παιδιά γεμίζουν ατέλειωτες σελίδες τετραδίων γραμμένες με το χέρι. Ένα χέρι που ολοένα και περισσότερο ξεμαθαίνει να γράφει και μαθαίνει να κτυπά πλήκτρα ή οθόνες αφής.
Τα παιδιά δεν διαβάζουν πλέον τίποτα για ευχαρίστηση
“Σύμφωνα με την UNESCO, ο πιο ποιοτικός δείκτης για το αν ένα παιδί πρόκειται να έχει ευτυχισμένη πορεία στο σχολείο και στην μελλοντική του εργασία είναι το αν διαβάζει για ευχαρίστηση.” Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι τα σημερινά παιδιά όχι μόνο δεν διαβάζουν για ευχαρίστηση αλλά ότι γενικά δεν διαβάζουν βιβλία ή κείμενα που δεν αφορούν τα μαθήματά τους στο σχολείο.
Πολλές φορές έχω ρωτήσει τους μαθητές μου(γυμνασίου και λυκείου) αν διαβάζουν λογοτεχνικά βιβλία. Πλην ελάχιστων εξαιρέσεων οι απαντήσεις τους δείχνουν ότι δεν έχουν διαβάσει λογοτεχνικά βιβλία. Ένας δυο σε κάθε τμήμα πιθανόν να απαντήσουν ότι έχουν διαβάσει κάνα-δυό βιβλία του τύπου Dan Brown. Μέχρι εκεί. Αν τους ρωτήσεις τους λόγους αυτής τους της άρνησης θα σου πουν ότι έχουν κουραστεί από το διάβασμα γενικότερα αφού διαβάζουν πολλές ώρες για το σχολείο και γι’ αυτό προτιμούν κάτι πιο ξεκούραστο όπως το σερφάρισμα στο διαδίκτυο ή να παίξουν κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι. Η συντριπτική πλειοψηφία τους δηλώνει αποστροφή στα μεγάλα κείμενα και ότι είναι αδύνατον να συγκεντρωθεί για αρκετή ώρα για να διαβάσει έστω και μια σελίδα ενός κειμένου. Το πιο ανησυχητικό είναι αυτό που μου είπαν πολλοί μαθητές μου: ότι τις περισσότερες φορές δεν καταλαβαίνουν τι λέει το κείμενο και ότι στην πραγματικότητα δεν διαβάζουν αλλά κατά κάποιο τρόπο «σκανάρουν» με τα μάτια τους το κείμενο ψάχνοντας μια χρήσιμη πληροφορία ή κάποιες λέξεις κλειδιά για να «αρπαχτούν» νιώθοντας ότι πνίγονται σε έναν ωκεανό λέξεων. Αντί δηλαδή τα παιδιά να λαχταρούν να «χαθούν» μέσα σε μια ωραία λογοτεχνική ιστορία, νιώθουν ότι πνίγονται και διακατέχονται από την βασανιστική αγωνία να βγουν από αυτή όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Το γεγονός αυτό, θεωρώ, ότι πρέπει να μας προβληματίσει. Φυσικά οι ευθύνες πρέπει να αναζητηθούν στους ενήλικες. Καταρχάς στο εκπαιδευτικό μας σύστημα που αντί να δίνει κίνητρο στα παιδιά ώστε να θέλουν να διαβάζουν για ευχαρίστηση τα κάνει να νιώθουν απέχθεια και τα ωθεί να διαβάζουν μόνο χρησιμοθηρικά ώστε να επιτυγχάνουν υψηλές βαθμολογίες. Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς οφείλουν να εξηγούν στα παιδιά την αξία της λογοτεχνίας και του διαβάσματος για ευχαρίστηση και όχι μόνο να επαναλαμβάνουν το γνωστό μότο : «διάβασε για να πάρεις καλούς βαθμούς». Φυσικά τα παιδιά μας δεν πείθονται μόνο με τα λόγια αλλά με τα παραδείγματα των ενηλίκων. Πότε δηλαδή ήταν η τελευταία φορά που εμείς οι ίδιοι διαβάσαμε ένα ολόκληρο λογοτεχνικό βιβλίο; Επαναλαμβάνω: ολόκληρο. Και πόσοι από εσάς που διαβάζετε αυτή τη στιγμή αυτό το συγκεκριμένο άρθρο δεν ρίξατε ήδη κλεφτές ματιές για να δείτε αν έχει πολύ ακόμα μέχρι να τελειώσει; Πόσοι από εμάς αντί να διαβάζουμε από την αρχή ένα άρθρο προτιμάμε να πηγαίνουμε κατευθείαν στο τέλος του, στα «γαργαλιστικά» σχόλια των αναγνωστών; Δηλαδή αν εμείς οι ενήλικες εθιζόμαστε στην αναζήτηση στο διαδίκτυο του όσο γίνεται μικρότερου μηνύματος, του τσιτάτου, της ατάκας, του αποφθέγματος, του σλόγκαν και έχουμε γίνει εικονολάτρες και τεμπέληδες της ανάγνωσης τι διαφορετικό μπορούμε να περιμένουμε από ένα παιδί;
Τα παιδιά έχουν δυσκολία έκφρασης
Ένα άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα που παρατηρείται στους σημερινούς μαθητές είναι η μεγάλη δυσκολία τους να εκφραστούν σωστά. Οι περισσότεροι μπορούν εύκολα να παπαγαλίσουν αλλά είναι αδύνατον να σου εξηγήσουν κάτι με δικά τους λόγια. Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούν είναι φτωχό και στις περιγραφές τους υπάρχει έλλειψη δομής λόγου, ηχοχρώματος και συναισθήματος. Θα τολμήσω να χρησιμοποιήσω έναν αδόκιμο όρο για να περιγράψω το πρόβλημα: «περιγραφική δυσλεξία». Το πρόβλημα αυτό εμφανίζεται ως αλυσιδωτή αντίδραση που γεγονότος ότι τα παιδιά δεν διαβάζουν βιβλία εκτός σχολείου αλλά και του ότι παραμένουν αμίλητα για μεγάλη διάρκεια της ημέρας, είτε στο σχολείο ή φροντιστήριο ακούγοντας παθητικά τον εκπαιδευτικό είτε στο σπίτι καθηλωμένα μπροστά από ένα σχολικό βιβλίο ή από μια οθόνη.
Οι νέες τεχνολογίες είναι ο δαίμονας;
Όχι φυσικά Ο στόχος συγγραφής αυτού του κειμένου δεν είναι να δαιμονοποιήσει τις νέες τεχνολογίες , το διαδίκτυο, τις νέες ανθρώπινες συνήθεις και συμπεριφορές που προκύπτουν από την τεχνολογική «έκρηξη» των τελευταίων ετών. Θα ήταν άλλωστε και παράλογο κάτι τέτοιο αφού ο λόγος που διαβάζετε αυτό το κείμενο αυτή τη στιγμή είναι χάρη στις νέες τεχνολογίες. Στόχος είναι αναζητήσει το μέτρο και το όριο. Όπως σε όλα τα σημαντικά θέματα που αφορούν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους έτσι και εδώ δεν μπορούμε να θεωρήσουμε υπεύθυνο το μέσο όσο τη χρήση του από τους ανθρώπους. Η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν μπορεί και δεν πρέπει να ανακοπεί. Αυτό που έχει σημασία είναι να αποφασίσουμε η χρήση της να είναι δημιουργική που ενεργοποιεί τον ανθρώπινο νου παρά να είναι αποβλακωτική που τον αχρηστεύει. Προσωπικά ανησυχώ με την εικόνα ανθρώπων να είναι σκυμμένοι πάνω σε ένα smartphone ή tablet χαμένοι μέσα σε ένα δικό τους ψηφιακό κόσμο αδιαφορώντας για τον πραγματικό που είναι γύρω τους. Ο κόσμος είναι τόσο απέραντος που δεν μπορεί να χωρέσει μέσα σε λίγες ίντσες. Να προσέξουμε. Η σμίκρυνση του κόσμου, στο τέλος θα μας κάνει και εμάς μικρούς για να χωρέσουμε μέσα του. Πράγματα μπορούν να συμβούν και χωρίς να κοινοποιηθούν. Μηνύματα μπορούν να δοθούν και χωρίς να αποσταλούν. Ερωτήσεις μπορούν να απαντηθούν και χωρίς να γκουγκλαριστούν. Δειλινά και πανσέληνοι μπορούν να μαγέψουν και χωρίς να φωτογραφηθούν. Κοιτώντας μόνο μέσα σε αυτές τις οθόνες χάνουμε όλον τον σκληρό αλλά υπέροχο κόσμο. Ανησυχώ με την διαφαινόμενη διάθεση των ανθρώπων να ανταλλάξουν όλα τα σπουδαία ανθρώπινα επιτεύγματα του παρελθόντος όπως τις τέχνες, τη λογοτεχνία , τις επιστήμες , τη φιλοσοφία, την παιδεία με τα τεχνολογικά ευρήματα των δύο τελευταίων δεκαετιών. Επί παραδείγματι, πως μπορεί αλήθεια να συνεχίσει να υπάρχει η λογοτεχνία αν κανείς δεν θα θέλει να διαβάζει βιβλία;
Ανησυχώ επίσης για την τυχόν απώλεια της κινητήριας δύναμης της έως σήμερα ανθρώπινης πολιτισμικής εξέλιξης που δεν είναι άλλη από την φαντασία και την περιέργεια. Σε έναν κόσμο δηλαδή που η εικονική πραγματικότητα ξεπερνάει την φαντασία μας για ποιο λόγο θα χρειάζεται να εξακολουθήσει να υπάρχει η φαντασία ; Κυρίως όμως ανησυχώ γιατί βλέπω τις επιπτώσεις στα παιδιά δηλαδή σε ανθρώπους που δεν έχουν ακόμη προλάβει να δημιουργήσουν εξισορροπητικούς μηχανισμούς γιατί πολύ απλά δεν έχουν γνωρίσει κάτι διαφορετικό, όπως είχαν γνωρίσει οι παλαιότερες γενιές. Παιδιά που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, να διαβάσουν, να γράψουν, να εκφραστούν σωστά και εν τέλει να σκεφτούν καθαρά. Φυσικά και δεν πρέπει στη σύγχρονη εποχή τα παιδιά να είναι «τεχνολογικά αναλφάβητα» αλλά μην φτάσουμε και στο σημείο να γίνονται «αναλφάβητα» σε όλα τα υπόλοιπα ασχολούμενα αποκλειστικά με την τεχνολογία. Αναρωτιέμαι μήπως τρέχοντας με τόσο μεγάλες ταχύτητες ξεχάσαμε που αρχικά θέλαμε να πάμε. Υπάρχει άραγε κάτι που μπορεί να ανακόψει αυτή την ξέφρενη πορεία; Φυσικά. Λέγεται ανθρώπινη επαφή, ανθρώπινη σχέση, ανθρώπινη επικοινωνία και αληθινή παιδεία. Ο πολιτισμός μας δεν υπάρχει μόνο τα τελευταία είκοσι χρόνια. Το παρελθόν μας κρύβει αμέτρητο πλούτο που μπορεί να δράσει εξισορροπητικά στη χρήση των νέων τεχνολογιών. Εδώ είναι το κλειδί κατά τη γνώμη μου. Αλλιώς, πολύ φοβάμαι, το άμεσο μέλλον θα ισοπεδώσει όλο το παρελθόν μας. Όσο για εμάς τους εκπαιδευτικούς οφείλουμε να μιλάμε στα παιδιά, να τους εξηγούμε. Και κυρίως να τα ακούμε. ‘Έχουν πολλά να πούνε. Έστω και μπροστά από μια οθόνη…..
Δημήτρης Τσιριγώτης. Φυσικός
Αν αυτό είναι το νέο, ψηφιακό σχολείο με τους διαδραστικούς πίνακες και την υπερσύγχρονη τεχνολογική υποδομή και τις κουβέρτες, παράλληλα, που σκεπάζουν τα παγωμένα σώματα μαθητών και εκπαιδευτικών, τότε, δυστυχώς, περί άλλα τυρβαζόμεθα και βαυκαλιζόμαστε πολλαπλώς.
Το σχολείο δεν είναι πεδίο πειραματισμών ή συσσώρευσης εγκυκλίων, δεν είναι χώρος όπου το πνεύμα παγώνει και συρρικνώνεται. Είναι χώρος που πρέπει να ανθίζει η γνώση, να πολλαπλασιάζεται, να σμιλεύεται ο νους, να αναπτύσσεται η κριτική σκέψη με συνδρομή εκπαιδευτικών που θα ασκούν το λειτούργημά τους απρόσκοπτα, δίχως την επιβολή ή το φόβο ή την ατέρμονη και βραδυκίνητη γραφειοκρατία. Δεν αρκεί να εκπονούμε προγράμματα επί προγραμμάτων, δράσεις επί δράσεων. Το σχολείο πρωτίστως είναι χώρος ελεύθερης έκφρασης, εκεί που το μυαλό ζεσταίνεται και δεν κρυώνει το σώμα σε κοντέινερ και λυόμενα. Μοιάζει λες και χτίζουμε έναν υπερσύγχρονο ουρανοξύστη με φθαρμένα υλικά. Εκπαίδευση δεν είναι το φαίνεσθαι αλλά το είναι. Δυστυχώς, τα τελευταία τριάντα χρόνια η πολιτεία προτιμά το πρώτο έναρθρο απαρέμφατο. Δεν ωφελούν τα μακρόπνοα σχέδια και οι μεγαλοστομίες περί αναστοχασμών ή οι πολύπλοκες εκφράσεις και οι άξονες. Το σχολείο δεν πρέπει να είναι τόπος υλοποίησης γραφειοκρατικών διαδικασιών. Οφείλει να παρέχει γνώση ζώσα, αμόλευτη και αλώβητη από κάθε διαχειριστική και διεκπεραιωτική διαδικασία.
Οι στρεβλώσεις στην εκπαίδευση κρατούν από παλιά. Από τότε, ίσως, που χάριν του εξευρωπαϊσμού μας και της ανάγκης να ακολούθησουμε τους "πολιτισμένους" (που λέει ο λόγος) λαούς απωλέσαμε την ταυτότητά μας, τα στοιχεία εκείνα που μας έκαναν ως λαός να ξεχωρίζουμε, καθώς κουβαλούμε μια κληρονομιά ανυπέρβλητη, γλωσσική, ηθική και πνευματική. Πολιτισμός είναι το διαδίκτυο, οι πλατφόρμες διδασκαλίας, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνίας. Πολιτισμός όμως είναι και η γλώσσα, το ήθος, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κουλτούρας μας. Η εκπαίδευση οφείλει να συνθέτει δημιουργικά και όχι να υιοθετεί άκριτα ή να απορρίπτει.
Ας μην κοιτάζουν οι εμπλεκόμενοι και ιθύνοντες της εκπαίδευσης, που λαμβάνουν αποφάσεις, να παραφουσκώσουν το μυαλό των παιδιών με αναφομοίωτες γνώσεις. Ας κοιτάξουν να αποβάλλουν από τα παιδιά το φόβο και ας διαμορφώσουν, διακομματικά και υπερκομματικά, ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον (όχι σύστημα), όπου το μυαλό θα μπορεί να αναπνέει ελεύθερα και να αφουγκράζεται τη ζωή, μέσα από την παροχή μιας γνώσης με αντίκρισμα, με ηθικό έρεισμα και με κριτικό υπόβαθρο. Κριτήριο ας είναι ο άνθρωπος και όχι ένας αριθμός μητρώου.
ΠΗΓΗ:https://www.alfavita.gr/
Και να που το άνοιγμα των σχολείων δεν επέφερε την αναμενόμενη επαναφορά σε κανονική λειτουργία. Κατά γενική ομολογία όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία η σχολική καθημερινότητα έχει γίνει πάρα πολύ δύσκολη. Η ένταση, η αταξία, το χάος, η παραβατικότητα, η αδιαφορία για την μάθηση, η δυσκολία στη συγκέντρωση και στην κατανόηση κυριαρχούν. Σαν τα παιδιά να έχουν απωλέσει την ιδιότητα να υπάρχουν ως μαθητές. Και γνωστικά αλλά και κοινωνικά. Είναι δυνατόν να ξέμαθαν να είναι μαθητές;
Το έλλειμα σχεδόν δύο χρόνων δια ζώσης εκπαίδευσης φαίνεται στο γεγονός πως η κοινωνικότητα των παιδιών έχει οπισθοχωρήσει αρκετά με επικράτηση των ενστίκτων και των παρορμήσεών τους. Η παραβατική συμπεριφορά, στην οποία παρατηρείται έξαρση αυτό το διάστημα, συνήθως δεν φορά ακραία περιστατικά βίας αλλά κυρίως παιδιαρίσματα. Τα παιδιά κάνουν ό,τι μπορούν για να τραβήξουν την προσοχή που τόσο έχουν στερηθεί τα δύο τελευταία χρόνια. Είναι ένας τρόπος να εκβιάσουν τη χαρά. Χαρά με το ζόρι. Απελπισμένη χαρά γιατί δεν ακούν άλλο από το «πρόσεχε», «η υγεία είναι το μόνο που μετράει». Κανείς πια δεν τους λέει πως όλα θα πάνε καλά, ότι η ζωή είναι όμορφη και μπροστά τους. Πιθανόν να ξεχνάμε πως τα παιδιά μετράνε την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια των μεγάλων. Μήπως με το ανάγωγο γέλιο τους εκτοξεύουν πίσω τη δική μας απελπισία;
Οι εκπαιδευτικοί από την άλλη μεριά αισθάνονται πελαγωμένοι, ματαιωμένοι, εξουθενωμένοι, σε πλήρες αδιέξοδο. Κανένα όπλο από αυτά που έχουν στην φαρέτρα τους δεν μοιάζει να βρίσκει το στόχο του. Σαν τα παιδιά να μην συγκινούνται από το «καλό» και να μην επανέρχονται στην τάξη ούτε με το «άγριο». Οι νουθεσίες και οι τιμωρίες επιφέρουν ελάχιστη τροποποίηση στη συμπεριφορά τους. Πιθανόν η παιδαγωγική επιστήμη να χρειαστεί να γράψει ένα νέο κεφάλαιο που μέχρι τώρα δεν είχε προβλέψει: «Πώς ξαναμαθαίνουν τα παιδιά να είναι μαθητές, όταν έχει μεσολαβήσει βίαιη αναστολή αυτής τους τής ιδιότητας»;
Φυσικά όλα αυτά είναι τα απόνερα της καραντίνας και της στέρησης της δια ζώσης εκπαίδευσης. Το μόνο παρηγορητικό είναι το συμπέρασμα που βγαίνει: το πόσο τα παιδιά χρειάζονται το σχολείο. Φαίνεται η αξία του σχολείου όχι μόνο στο γνωστικό επίπεδο αλλά κυρίως στο συμπεριφορικό. Δυστυχώς όμως η αξία του σχολείου εκτιμήθηκε μόνο δια της απουσίας του. Ακόμη και οι πιο υπέρμαχοι θιασώτες της τηλεκπαίδευσης μπορούν να πειστούν πλέον πως τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το μάθημα σε μία ζωντανή τάξη. Το δίκτυο του σχολείου έχει τόση δύναμη λόγω των σχέσεων μεταξύ των μελών. Χρήσιμο το διαδίκτυο για να σε πάει μακριά αλλά δεν σε φέρνει κοντά. Αυτό το έλλειμα εγγύτητας, αυτή την απώλεια του ζωτικού «κοντά» πληρώνουμε τώρα.
Και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί έχουν ανάγκη το «κοντά» με τους μαθητές τους γι’ αυτό και νιώθουν απογοητευμένοι αυτό το διάστημα αφού διαπιστώνουν πως οι μαθητές το ξέμαθαν και αρνούνται κάθε δεσμό. Παιδικά χέρια που αντί να απλώνουν για να πιαστούν με άλλα χέρια, απλά χειρονομούν, χτυπάνε, μόνο ζητάνε και σπρώχνουν μακριά.
Και είναι επίσης σημαντικό να τονίσουμε πως οι εκπαιδευτικοί έχουν ανάγκη το «κοντά» και μεταξύ τους. Αυτό αποτελεί μεγάλο μέρος της δύναμής τους. Και η αξία του φάνηκε όσο τα σχολεία ήταν κλειστά και το δίκτυό των εκπαιδευτικών διαχωρίστηκε σε μονάδες. Πολλοί έφτασαν στα όρια της ανθεκτικότητάς τους. Εκεί κατάλαβαν οι εκπαιδευτικοί πόσο ανάγκη έχουν το μοίρασμα μεταξύ τους. Πόσο ανάγκη έχουν να μιλήσουν για το «Γιωργάκη και τη Μαιρούλα», για τα καθημερινά συμβάντα μέσα στις τάξεις αλλά και για τις αγωνίες τις δικές τους. Και ενώ τα σχολεία ξανάνοιξαν και μαζί με αυτά και οι αγκαλιές των συναδέλφων, η γραμμή του υπουργείου ήρθε να μπει ανάμεσά τους ως διαχωριστική. Δεκάδες νέες εντολές, δεκάδες νέες δουλειές, μηδενικός χρόνος, «φουλ του άγχους» και ό,τι πει ο Διευθυντής και ο εκάστοτε αξιολογητής. Το ζωτικό «κοντά» στο απόσπασμα!!
Το θέμα βέβαια δεν είναι μόνο ότι τα παιδιά, όσο τα σχολεία ήταν κλειστά, ξέμαθαν να είναι μαθητές αλλά και τι έμαθαν να κάνουν το ίδιο διάστημα. Μόνα τους στο σπίτι τους, ,μπροστά από τις οθόνες, αποκομμένα από τους συνοδοιπόρους τους στο εκπαιδευτικό τους ταξίδι. Αν μπορούσαμε να συνοψίσουμε θα λέγαμε πως τα παιδιά έμαθαν την παθητικότητα, την αδράνεια. Και τώρα που τα σχολεία άνοιξαν και που το ζητούμενο είναι η ενεργητικότητα και η δράση φαίνεται πως δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Απολύτως αναμενόμενο βέβαια αφού μιλάμε για άμεση μετάβαση από το ένα άκρο στο άλλο. Και εδώ αρχίζουν οι ευθύνες του υπουργείου Παιδείας.
Η απλή λογική λέει πως φέτος κανονικά θα έπρεπε να είναι μια μεταβατική χρονιά, μια χρονιά σταδιακής επιστροφής στην εντατικοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Για όλους, μαθητές αλλά και εκπαιδευτικούς. Το υπουργείο όμως έκανε το ακριβώς αντίθετο: φόρτωσε υπερβολικά τους πάντες με επιπλέον υποχρεώσεις. Η τράπεζα θεμάτων και η ελάχιστη βάση εισαγωγής στα Λύκεια ήταν το τελειωτικό χτύπημα. Περισσότερα διαγωνίσματα, περισσότερα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα και επιπλέον μαθήματα( εργαστήρια δεξιοτήτων) στα Γυμνάσια. Ασφυκτικά προγράμματα στα Δημοτικά και στα Νηπιαγωγεία. Και το κερασάκι στην τούρτα: εξετάσεις PISA από φέτος για την 6η Δημοτικού και την Γ΄ Γυμνασίου.
Από την άλλη πλευρά, οι εξωδιδακτικές υποχρεώσεις των εκπαιδευτικών πολλαπλασιάστηκαν στον έσχατο βαθμό. Λες και δεν αρκούσε το δυστοπικό περιβάλλον που κυριαρχεί στις στοιβαγμένες τάξεις -φυτώρια του κορονοϊού- όπου οι εκπαιδευτικοί δίνουν καθημερινή μάχη για να κρατήσουν τα σχολεία σε κανονική λειτουργία ρισκάροντας την υγεία τους, σωματική και ψυχική. Λες και δεν αρκούσαν τα υγειονομικά πρωτόκολλα που πρέπει να διεκπεραιώνουν οι εκπαιδευτικοί (έλεγχος self-test μαθητών, ανίχνευση κρουσμάτων, ενημέρωση των γονέων και παραπομπή των κρουσμάτων με απίστευτη γραφειοκρατία στις δομές υγείας κλπ). Είναι δυνατόν σε αυτή την τόση δύσκολη για αυτούς συνθήκη το υπουργείο Παιδείας να τους φορτώνει επιπλέον με αξιολόγηση της σχολικής τους μονάδας, με ένα σωρό νέες αρμοδιότητες (συντονιστές, μέντορες, υπεύθυνοι covid, σύμβουλοι σχολικής ζωής, υπεύθυνοι σχολικού εκφοβισμού, ομίλους), με εκτός ωραρίου επιμορφώσεις και με συνελεύσεις του συλλόγου διδασκόντων κάθε λίγο και λιγάκι; Έχει καταντήσει το σχολείο χώρος εκπλήρωσης φαντασιώσεων κάθε γραφειοκράτη ιθύνοντος νου του υπουργείου που προφανώς αγνοεί πως ο χώρος δράσης των εκπαιδευτικών είναι η τάξη και όχι το γραφείο.
Το σουρεαλιστικό της υπόθεσης είναι πως ενώ το υπουργείο Παιδείας κομπάζει πως όλα τα έχει καλά καμωμένα και πως μόνο με σφίξιμο των λουριών μπορεί να αποκτήσει το σχολείο εσάνς κανονικότητας, του ξέφυγε μία μικρή λεπτομέρεια: ξέχασε να στείλει αναπληρωτές εκπαιδευτικούς στα σχολεία. Σε πάρα πολλά σχολεία οι μαθητές για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα έκαναν καθημερινά 3ώρα και 4ώρα αφού υπήρχαν πάρα πολλά κενά εκπαιδευτικών. Ακόμα και σήμερα 3 μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς και υπάρχουν ακόμα αρκετά κενά. Το γεγονός αυτό συνέτεινε πολύ στο να αργήσουν τα παιδιά να μπουν στο τόσο απαραίτητο για αυτά «πρόγραμμα». Είναι και αυτό μία βασική αιτία του χαώδους σκηνικού. Βέβαια τι άλλο θα περίμενε κανείς σε μία χώρα όπου η Παιδεία δεν θεωρείται κρατικό αγαθό αλλά αναπτυξιακό έργο ΕΣΠΑ;
Αν συνεχιστεί αυτή η στάση σύντομα θα μιλάμε για χαμένη γενιά μαθητών. Ας αφήσουν τους εκπαιδευτικούς να ξαναμάθουν στα παιδιά πως να είναι μαθητές. Ας τους αφήσουν να κάνουν και λίγο μάθημα να πάρει η ευχή!! Ας αφήσουν αυτούς που ξέρουν καλύτερα να συνεννοηθούν μεταξύ τους και να αναλάβουν δράση. Ας τους αφήσουν ήσυχους να ξανασυνδέσουν το «σχολικό δίκτυο» ώστε να το ξεχυθεί μέσα του ορμητικά το ζωτικό «κοντά». Ας βγάλουν την καρδιά του σχολείου (το σύλλογο διδασκόντων) από την μηχανική υποστήριξη και ας τής επιτρέψουν να ξανά-αναπνεύσει μόνη της.
πηγή:alfavita.gr
Γράφει ο Δημήτρης Τσιριγώτης
Η παρακάτω ιστορία είναι βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα που έχουν λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια σε άλλες χώρες όπως στις ΗΠΑ, στην Αγγλία και στη Σουηδία. Η εκπαιδευτική πολιτική που εφαρμόζεται σε αυτές τις χώρες είναι ακριβώς ίδια με αυτή που επιχειρείται να εφαρμοστεί και στη χώρα μας. Αυτό που διακυβεύεται είναι το ίδιο το μέλλον του δημόσιου σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί αντιδρούν, αντιστέκονται αλλά είναι μόνοι τους. Είναι η ώρα να μιλήσουν οι γονείς. Είναι η ώρα να αποφασίσουν αν αυτό που θα απεικονιστεί στην παρακάτω ιστορία είναι το σχολείο που ονειρεύονται για τα παιδιά τους. Μετά θα είναι πολύ αργά.
Βρισκόμαστε στον Ιούλιο του 2025. Ο κύριος Οδυσσέας είναι ο πατέρας του Μηνά που θα πάει φέτος στην Α΄ Γυμνασίου. Περιμένει εναγωνίως ένα τηλεφώνημα. Είναι σε αναμμένα κάρβουνα. Έχει κάνει αίτηση στο ένα και μοναδικό δημόσιο Γυμνάσιο της περιοχής των Μεγάρων που υπάγεται στη κατηγορία Α΄. Όταν είχε πάει για να κάνει την αίτηση, ο διευθυντής του σχολείου τού είχε πετάξει την ώρα που έφευγε ένα παγωμένο: «θα σας ειδοποιήσουμε εμείς» και ο κύριος Οδυσσέας είχε νιώσει την καρδιά του να μουδιάζει. Νωρίτερα ο διευθυντής τού είχε πει με φανερά πομπώδες ύφος: «Ξέρετε ο ανταγωνισμός για το σχολείο μας είναι πολύ μεγάλος, αφού όλοι οι άριστοι μαθητές της περιοχής θέλουν να έρθουν σε εμάς». Ο κύριος Οδυσσέας έτρεμε στην ιδέα μήπως ο Μηνάς αναγκαστεί τελικά να φοιτήσει σε σχολείο κατηγορίας Β΄ ή Γ .
Το μυαλό του ανέτρεξε στο πρόσφατο παρελθόν. Θυμήθηκε τον ενθουσιασμό του όταν είχε ακούσει τον υπουργό Παιδείας να δηλώνει από την τηλεόραση τον Αύγουστο του 2023:
«Αγαπητοί γονείς, βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε πως ή κυβέρνηση έχει φέρει προς ψήφιση στη Βουλή τον νόμο 4824/2023 που αφορά την ελεύθερη επιλογή σχολείου. Ο νόμος αυτός προβλέπει πως στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς θα δίνεται στους γονείς κάθε παιδιού ένα εκπαιδευτικό κουπόνι-voucher αξίας 5000 ευρώ που θα αντιστοιχεί στα έξοδα της φοίτησης του παιδιού τους για ένα έτος. Οι γονείς θα αναζητούν το καλύτερο σχολείο για το παιδί τους σε μια μεγάλη βάση δεδομένων που θα περιέχει τα στοιχεία όλων των σχολείων της χώρας. Αν επιλέξουν ιδιωτικό σχολείο προφανώς θα πληρώνουν τη διαφορά των διδάκτρων. Στην αρχή κάθε εκπαιδευτικού έτους ο διευθυντής του κάθε σχολείου θα πηγαίνει στην τράπεζα με τα κουπόνια που θα έχει καταφέρει να μαζέψει και θα τα εξαργυρώνει σε χρήματα. Με τα χρήματα αυτά θα μπορεί να καλύπτει όλα τα λειτουργικά έξοδα του σχολείου του (μισθοί εκπαιδευτικών, ρεύμα, νερό, τηλέφωνο ,κτιριακή συντήρηση και καθαρισμός, πετρέλαιο, εξοπλισμός εποπτικών μέσων κ. α). Το κάθε σχολείο θα έχει το δικό του budget (ανάλογα με τον αριθμό των εγγραφών) και με αυτό θα μπορεί να καλύπτει όλα τα λειτουργικά έξοδα για ένα έτος. Η αυτονομία της σχολικής μονάδας ήταν πάγια δέσμευση της κυβέρνησης και τώρα πραγματοποιείται».
Ο κύριος Οδυσσέας στο άκουσμα αυτής χαρμόσυνης είδησης είχε τρέξει να τα προλάβει όλα στην γυναίκα του η οποία μόλις είχε ακούσει τα καθέκαστα μισοβουρκωμένη είχε πει: «Επιτέλους Οδυσσέα μου, ο Μηνάς μας μπορεί να πάει σε ένα σχολείο που του αξίζει. Εμείς επιλέγουμε σχολείο τώρα. Παίρνουμε την κατάσταση στα χέρια μας, το καταλαβαίνεις; Πω πω σαν ψέματα μου φαίνεται, σαν σε όνειρο».
Ο κύριος Οδυσσέας θυμήθηκε πόσο είχε ανησυχήσει μήπως όλα αυτά κινδυνέψουν να μείνουν στα χαρτιά όταν ένα μήνα μετά, τον Σεπτέμβριο του 2023, οι εκπαιδευτικοί είχαν προκηρύξει απεργία ως αντίδραση στον νόμο για το εκπαιδευτικό κουπόνι και την ελεύθερη επιλογή σχολείου. Τότε αναρωτιόταν: «Τι θέλουν πάλι αυτοί και συνέχεια διαμαρτύρονται; Μία για το ένα, μία για το άλλο. Πριν από κάνα δύο χρόνια για την αξιολόγηση των σχολείων, πέρσι για την δική τους αξιολόγηση και τώρα για την αυτονομία των σχολείων. Έχουν δε και απύθμενο θράσος να ζητάνε από τους γονείς να συμπαραταχθούν μαζί τους στον κοινό τους αγώνα. Αλήθεια από πού και ως πού έχουμε κοινό αγώνα με τους εκπαιδευτικούς; Το αφήγημα: ‘’για το καλό των παιδιών’’ δεν πείθει. Μόνο οι γονείς ξέρουν το καλό των παιδιών τους. Εν τω μεταξύ σε όλα λένε όχι και δεν αντιπροτείνουν τίποτα. Είναι αντιδραστικοί και τεμπέληδες, αυτό είναι». Αυτά σκεπτόταν ο κύριος Οδυσσέας το Σεπτέμβριο του 2023.
Ένα χρόνο μετά, το 2024, είχε αρχίσει να κάνει έρευνα σχετικά με το ποιο σχολείο της περιοχής του είναι το καλύτερο για να φοιτήσει ο Μηνάς. Είχε μπει στην ιστοσελίδα myschool@greece.gr και είχε ενθουσιαστεί με αυτό που είχε αντικρύσει. Υπήρχαν 3 λίστες με όλα τα σχολεία της χώρας. Κάθε λίστα έφερε τίτλο της κατηγορίας που ανήκε το κάθε σχολείο: Κατηγορία Α΄ ή Β΄ ή Γ΄. Η κατηγορία του κάθε σχολείου είχε καθοριστεί από την εξωτερική αξιολόγηση του κάθε σχολείου που λάμβανε χώρα αμέσως μετά την αυτοαξιολόγησή του. Πατώντας τον σύνδεσμο ενός σχολείου μπορούσες να έχεις πληροφορίες σε κοινή θέα για τις επιδόσεις των μαθητών του κάθε σχολείου, για τους εκπαιδευτικούς με βάση την αξιολόγησή τους, για τον προϋπολογισμό του κάθε σχολείου, για τις δράσεις και τα project του σχολείου, για τις εθνικότητες των μαθητών, για τις συνεργασίες με ιδιωτικές επιχειρήσεις και χορηγούς με σκοπό την εξοικονόμηση επιπλέον πόρων. Δηλαδή με ένα απλό κλικ εμφανιζόταν μπροστά σου ολόκληρη η εικόνα του κάθε σχολείου.
Ο κύριος Οδυσσέας μετά από έρευνα κάμποσων ωρών είχε καταλήξει πως το σχολείο που ταίριαζε στις μεγάλες μαθησιακές δυνατότητες του Μηνά ήταν το μόνο σχολείο κατηγορίας Α’ των Μεγάρων: το 4ο Γυμνάσιο Μεγάρων.
Ο καιρός πέρασε. Σήμερα βρισκόμαστε, όπως είπαμε, στον Ιούλιο του έτους 2025. Ο κύριος Οδυσσέας ελέγχει συνέχεια με αγωνία το κινητό του: μήπως κτυπήσει και δεν προλάβει να το σηκώσει, μήπως το έχει βάλει κατά λάθος στο αθόρυβο. Μέχρι που το αφήνει και ανοιχτό κάθε βράδυ. Βλέπετε, περιμένει εκείνο το τηλεφώνημα από τον διευθυντή του 4ου Γυμνασίου Μεγάρων.
Μετά από λίγες μέρες ξαφνικά το τηλέφωνο κτυπά. Στην οθόνη γράφει: 4ο Γυμνάσιο. Ο κύριος Οδυσσέας παίρνει βαθιά ανάσα και την καλή του φωνή και απαντάει: «Παρακαλώ». Στην γραμμή είναι ο διευθυντής ο οποίος λέει: «Γεια σας. Σας τηλεφωνώ από 4ο Γυμνάσιο. Είμαι ο διευθυντής». «Μάλιστα κύριε διευθυντά, είμαι ο πατέρας του Μηνά Παπαδόπουλου. Πείτε μου» απάντησε ο κύριος Οδυσσέας. Ο διευθυντής ξερόβηξε και είπε: «Σας πήρα για την αίτηση που είχατε κάνει για το γιό σας. Κοιτάξτε θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας. Φαίνεται ότι η ζήτηση για το σχολείο μας φέτος έχει ξεπεράσει κάθε πρόβλεψη. Όλοι θέλουν να φοιτήσουν στο δικό μας Γυμνάσιο. Αυτό βέβαια μας χαροποιεί από τη μία αλλά από την άλλη μας δημιουργεί έναν μεγάλο πονοκέφαλο. Αποφασίσαμε λοιπόν να καλύψουμε τις θέσεις των μαθητών της Α’ Γυμνασίου με πλειοδοτικό διαγωνισμό, για να μην αδικήσουμε κανέναν». Ο κύριος Οδυσσέας με τρεμάμενη φωνή απάντησε: «Μα ο Μηνάς είναι άριστος μαθητής. Δεν παίζει αυτό κάποιο ρόλο;» Ο διευθυντής πήρε ξανά τον λόγο: «Φυσικά και παίζει, στο Γυμνάσιό μας εγγράφουμε μόνο αρίστους. Μην ξεχνάτε όμως πως πολύ μεγάλο ποσοστό των μαθητών έχουν απολυτήριο Δημοτικού με άριστα». «Ναι σωστά. Και τι ακριβώς εννοείτε όταν λέτε πως οι εγγραφές θα γίνουν με πλειοδοτικό διαγωνισμό»; ψέλλισε ξέπνοα ο κύριος Οδυσσέας. Ακολούθησε μια μικρή παύση και ο διευθυντής απάντησε: «Κοιτάξτε, για να μπορούμε εμείς να παρέχουμε ύψιστης ποιότητας εκπαίδευση στους μαθητές μας τα χρήματα από τα voucher δεν επαρκούν. Έγινα κατανοητός;»
Ο κύριος Οδυσσέας χωρίς να πει τίποτα πάτησε «τέλος κλήσης» στο κινητό του. Του χρειάστηκε αρκετή ώρα για να συνέλθει από το σοκ. Ήξερε όμως πως έπρεπε να δράσει γρήγορα. Τα χρονικά περιθώρια ήταν στενά. Αναζήτησε αμέσως στο διαδίκτυο το τηλέφωνο του 7ου Γυμνασίου Μεγάρων που ήταν το μόνο κατηγορίας Β΄ της περιοχής. Εμβρόντητος άκουσε μια φωνή να του λέει: «Δυστυχώς οι εγγραφές του 7ου Γυμνασίου έχουν ολοκληρωθεί. Μπορείτε να κάνετε αίτηση σε ένα άλλο σχολείο».
Καταστροφή. Ο γιός του σε σχολείο κατηγορίας Γ’; Μα αυτά κλείνουν το ένα μετά το άλλο αφού λόγω μειωμένων εγγραφών μαθητών και απουσία χορηγιών δεν μπορούν να καλύψουν τα έξοδά τους. Ο κύριος Οδυσσέας έμεινε αμίλητος για αρκετό διάστημα. Κατηγορούσε τον εαυτό του. Δεν έπρεπε να τους πιστέψει. Τι δουλειά έχουν αυτοί με την παιδεία; Έπρεπε να είχε βουλώσει τα αυτιά του στις Σειρήνες όπως είχε κάνει κάποτε ο πολυμήχανος συνονόματός του. Ένιωθε ότι όλα είχαν τελειώσει.
Θυμήθηκε τους εκπαιδευτικούς που φώναζαν όλα αυτά τα χρόνια και που είχαν προβλέψει αυτά που θα έρχονταν. Πόσο τους είχε αδικήσει; Αμέσως έψαξε στο διαδίκτυο και βρήκε το τηλέφωνο του Σωματείου των Εκπαιδευτικών. Κάλεσε με το κινητό του: «Ναι Σωματείο; Ήθελα να ρωτήσω πότε είναι η επόμενη διαδήλωσή σας;»… «Ωραία. Θα είμαι εκεί. Μαζί με το γιό μου».
Παρακολούθησα τους τελευταίους μήνες τόσο τα σεμινάρια για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, όσο και αυτά για τα εργαστήρια δραστηριοτήτων. Αν υπήρχε μια ζυγαριά, όλες αυτές οι ώρες των σεμιναρίων, δε θα ισορροπούσαν μια ώρα με τον αείμνηστο καθηγητή Χρίστο Τσολάκη. Θα γεμίσουμε πτυχία και βεβαιώσεις και θα λείψει αυτή φλόγα, που χρειάζεται ο δάσκαλος όταν μπαίνει στην τάξη.
Η επιστολή προς την Υπουργό Παιδείας. Παρόλο που η σελίδα της λέγεται (dialogos.metiniki.gr/)- διάλογος- δεν πήρα καμιά απάντηση.
Κυρία Υπουργέ
Να μου επιτρέψετε να σας καταθέσω λίγες από τις σκέψεις μου, μετά από 35 χρόνια στην εκπαίδευση ως δάσκαλος, αλλά και ως πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής του Δήμου Βελβεντού.
Μερικές μόνο προτάσεις, αν θέλετε να αναβαθμίσετε την Παιδεία:
Α). Μόνιμοι διορισμοί σε όλες τις κενές θέσεις. Δεν μπορεί να προχωρήσει η εκπαίδευση μπροστά, αν κάθε χρόνο έχουμε εκπαιδευτικούς με μια βαλίτσα στο χέρι.
Β). Λίγα περισσότερα χρήματα στις Σχολικές Επιτροπές για την αντιμετώπιση των αναγκών των Σχολείων. Ειδικά σε σχολεία της Βόρειας Ελλάδας, όπου μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού ξοδεύεται για θέρμανση.
Γ). Αξιοκρατία σε όλες τις θέσεις ευθύνης (διευθυντές
εκπαίδευσης, σχολικοί σύμβουλοι, διευθυντές σχολείων). Υπάρχει τρόπος, με
αντικειμενικά κριτήρια, να γίνει αξιοκρατικά η τοποθέτηση στις θέσεις αυτές.
Μόνο έτσι ο απλός εκπαιδευτικός θα σέβεται τον «ανώτερό του» . Σε διαφορετική
περίπτωση, τον βλέπει σαν ένα κομματικό στέλεχος, χωρίς κύρος και γνώσεις.
Δ). Μείωση μαθητών στην τάξη, το ανώτερο 20. Με 25 και 27 μαθητές δε γίνεται σωστό μάθημα.
Αφού γίνουν τα παραπάνω βήματα και κερδηθεί η εμπιστοσύνη των εκπαιδευτικών προς την ηγεσία του Υπουργείου, μπορείτε μετά να προχωρήσετε σε έναν διάλογο για τα υπόλοιπα θέματα της Εκπαίδευσης. Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι, χωρίς τη συναίνεση της εκπαιδευτικής κοινότητας, κανένα μέτρο δεν προχώρησε. Και αν ψηφίστηκε, ή ατόνησε τα επόμενα χρόνια ή άλλαξε με τον επόμενο υπουργό.
Παρά του ότι διαφωνώ με την εκπαιδευτική σας πολιτική, θα ήθελα να σας καλέσω στο σχολείο μας για να δείτε από κοντά:
1). Πώς αξιοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο και μεγάλη οικονομία τα χρήματα της Σχολικής Επιτροπής του Δήμου μας.
2). Πώς αξιοποιούνται τα έσοδα από χορηγίες που πήραμε στο Σχολείο μας. Τα τελευταία χρόνια έχουμε πάνω από 40.000 ευρώ από χορηγίες, διαφόρων εταιρειών. Έτσι δημιουργήσαμε τη σχολική βιβλιοθήκη, αίθουσα εικαστικών, αίθουσα θεατρικής αγωγής, αίθουσα ξένων γλωσσών, αίθουσα τμήματος ένταξης, πήραμε υπολογιστές, κάναμε τη βαφή του σχολείου κλπ.
3). Πώς πραγματοποιούνται στο σχολείο μας οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες-εργαστήρια, όπως εσείς τα λέτε- και οι οποίες έφεραν στο Σχολείο μας μόνο την περσινή χρονιά, πέντε βραβεία σε πανελλήνιους διαγωνισμούς και δεκάδες πανελλήνια βραβεία τα προηγούμενα χρόνια.
Ευχαριστώ πολύ
Με όλον τον σεβασμό στο πρόσωπο της Υπουργού Παιδείας και σεβασμό στην αντίθετη άποψη.
Γκίκας Ιωάννης
Δάσκαλος-Δημοτικό Σχολείο Βελβεντού Κοζάνης
Πρόεδρος Σχολικής Επιτροπής Δήμου Βελβεντού.