Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010

Το ά-τοπον ή η ου-τοπία του Καλλικράτη

Το ά-τοπον ή η ου-τοπία του Καλλικράτη (Του Γρηγόρη Κοντού)

Ο Βουλευτής Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ κ. Π. Κουκουλόπουλος, στην παρέμβασή του στη βουλή για τον “Καλλικράτη” έδειξε προς την πλατεία συντάγματος και είπε (επί λέξη) και τα εξής: “ Όταν, όμως η όλη συζήτηση εδώ μέσα ανακυκλώνεται στα θέματα περί μοναδικότητας, ιστορικότητας και όλα τα υπόλοιπα, διαφόρων τόπων, τότε υπάρχει πρόβλημα.” Πράγματι, εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα.

Το σχέδιο Καλλικράτης είναι ... ά- τοπον και πολύ φοβάμαι ότι θα αποδειχθεί και ου-τοπικό. Και είναι ά-τοπον, διότι καταργεί με τη «φιλοσοφία» του τον Τόπο. Στη χώρα μας και στην ιστορία μας ως λαού ο Τόπος ( με κεφαλαίο) είναι αυτός που δίνει ώθηση στην πρωτοβουλία μας. Οι μεγάλοι ευεργέτες έσωσαν κάποτε την Ελλάδα, γιατί ενσυνειδήτως υπηρετούσαν τον τόπο τους. Αυτό το γνωρίζει, φερειπείν, πολύ καλά η πόλη της Κοζάνης, που ευτύχησε να έχει ευκλεή τέκνα της στην Ευρώπη του διαφωτισμού και δέχθηκε πολλαπλή ευεργεσία, γεγονός που την κατέστησε ένα από τα μοναδικά και σημαντικότερα κέντρα (τότε) του νεοελληνικού διαφωτισμού.

Ο τόπος λοιπόν είναι το θέμα. Αυτός ο τόπος “που τον πελεκούν και που τον καίνε σαν το πεύκο”, αυτός ο τόπος καταργείται με το σχέδιο «Καλλικράτης». Ναι, να συμφωνήσουμε ότι χρειάζεται εξορθολογισμός. Να συμφωνήσουμε ότι η Αυτοδικοίκηση κατέχει τα ηνία στις λαθροχειρίες και στη διασπάθιση Δημόσιου χρήματος. Ναι, η ρύθμιση να μην πληρώνονται οι δημοτικοί άρχοντες με δύο μισθούς (της υπηρεσίας τους και του Δημάρχου) είναι μια εξαιρετική κίνηση, που (ειρήσθω εν παρόδω) έπρεπε να γίνει από χρόνια.

Συμφωνούμε, ναι, να γίνουν λιγότεροι οι Δήμοι, διότι ο κατακερματισμός δημιουργούσε προβλήματα. Μπορούσαμε όμως να μελετήσουμε την κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική, ιστορική διάρθρωση κάθε περιοχής και να προτείνουμε ως τοπική κοινωνία δήμους που θα σέβονται αυτά τα χαρακτηριστικά. Και οι βουλευτές Κοζάνης, μαζί με την κοινωνία του νομού μας όφειλαν να αγωνιστούν για τη δημιουργία Δήμων, που θα ήταν ομογενοποιημένοι ως προς τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Δεν θα χαλούσε ο κόσμος, ούτε θα καταστρεφόταν (τουλάχιστον εξ αυτού του λόγου) ο προϋπολισμός της Ελλάδας, αν δημιουργούνταν δυο-τρεις Δήμοι περισσότεροι. Αντιθέτως, Δήμοι πιο συγκροτημένοι και ομογενοποιημένοι θα απαλευθέρωναν δημιουργικές δυνάμεις, πρωτοβουλίες συλλογικές και ατομικές, αγάπη για το μικρό τόπο (γιατί αυτό είναι το ίδιον του Έλληνα). Οι βουλευτές μας όφειλαν να το δουν αυτό: είναι πολύ καλύτερο για το νομό μας αν λειτουργούν περισσότεροι (έστω και μικρότεροι) πυρήνες δημιουργίας, κοινωνικής και πολιτικής δράσης, οικονομικής ανάπτυξης με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά (π.χ. κτηνοτροφία περιοχής Μπούρινου, ροδάκινα Βελβενδού, κάστανα Βοϊου κλπ). Με την έννοια αυτή κάθε περιοχή μπορεί να αναδείξει μια μοναδικότητα. Σε έναν Δήμο διογκωμένο πληθυσμιακά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι όλες αυτές οι δημιουργικές δυνάμεις θα “ξυπνήσουν”.

Το αντίθετο μάλιστα είναι ο φόβος: μήπως περιπέσουν σε λήθαργο; Η Κοζάνη, επί παραδείγματι, είναι ήδη ένας μεγάλος (και πετυχημένος) Δήμος. Γιατί να μπει σε μια διαδικασία ενσωμάτωσης περιοχών που θα τον «βαρύνουν» περισσότερο και θα τον καταστήσουν δυσλειτουργικό, ενώ θα μπορούσαν να προσφέρουν δύναμη και προοπτική στο νομό μας; Τα περί μεγάλων, οργανωμένων Δήμων δεν με πείθουν. Γιατί ένας μικρότερος Δήμος δεν μπορεί να οργανωθεί, και μάλιστα κάποτε και με πιο αποτελεσματικό τρόπο; Στην προοπτική αυτή νομίζω ότι έπρεπε να ομονοήσουν οι τοπικοί μας βουλευτές και να διεκδικήσουν περισσότερους και λειτουργικότερους Δήμους, που είναι βέβαιο ότι θα συνεισέφεραν στην ανάπτυξη του τόπου μας, αλλά και της Δυτικής Μακεδονίας.

Εν ολίγοις, μαζί με τον ερξορθολογισμό οφείλαμε να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας αυτό που απαξίωσε ο κ. Κουκουλόπουλος: τη μοναδικότητα και την ιστορικότητα του τόπου μας. Υπό την έννοια αυτή είναι εντελώς θεμιτή η φιλοδοξία του Δήμου Αιανής να αυτοπροσδιοριστεί, να υπογραμμίσει την ταυτότητά του και την ιστορία του, τη μοναδικότητά του , το φυσικό του περιβάλλον κλπ. Είναι θεμιτή η φιλοδοξία του Βελβενδού να κρατήσει τη μεθοδικότητά του και την νοικοκυρεμένη γεωργική του παραγωγή, το φυσικό του περιβάλλον κλπ. Είναι θεμιτή η φιλοδοξία του Βοΐου να οργανωθεί σε δύο Δήμους, με την προοπτική που ανοίγεται στο Άνω Βόϊο με τους παραδοσιακούς οικισμούς του, τα περιπατητικά μονοπάτια κλπ. και στο κάτω Βόϊο με την ιστορία της Σιάτιστας και της Νεάπολης, κλπ.

Στο κάτω κάτω της γραφής δεν είχαμε να χάσουμε τίποτε. Αν αυτό το μοντέλο δεν λειτουργούσε μπορούσαμε να ζητούσε τη συσσωμάτωση Δήμων. Ας το δοκιμάζαμε τουλάχιστον.

Τώρα, είναι βέβαιο ότι οι τοπικές κοινωνιες δηλητηριάστηκαν. Δεν θέλω να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες. Είναι σε όλους μας γνωστές. φοβάμαι χειρότερες αντιδράσεις, που θα πάρουν διαστάσεις πολιτικής εμπλοκής. Δεν ξέρω τότε ποια θα είναι η εξέλιξη και η κατάληξη. Μια προσεκτικότερη μελέτη και πρόνοια θα μπορούσε, συν τοις άλλοις, να αποσοβήσει τέτοια φαινόμενα.
Η παραπειστική πρόταση του «Καλλικράτη» μάς επιβλήθηκε. Σε ένα βλοσυρό περιβάλλον οικονομικής κακοδαιμονίας της χώρας μας το εμφάνισε ο “τεχνοκρατισμός”του κεντρικού κράτους ως επιβεβλημένη μεταρρύθμιση, μαζί με όλες τις άλλες, που φιλοδοξούν να βάλουν σε τάξη την Ελλάδα. Εδώ όμως νομίζω ότι δεν πείθουν για την αναγκαιότητα αυτή. Δεν είναι η οικονομία που “σώζεται”και που την κραδαίνον ως μέγα επιχείρημα. Καμιά εκατοσταριά Δήμοι περισσότεροι στην Ελλάδα δεν θα βούλιαζαν τον προϋπολογισμό. Αντιθέτως, δήμοι με τέτοια χαρακτηριστικά (μοναδικότητα-ιστορικότητα) είναι βέβαιο ότι θα συνέβαλαν θετικά στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας. Και στη βάση αυτή ποτέ δεν είναι αργά να γίνει μια δημόσια συζήτηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου