Η τοπική Ιστορία στο Γυμνάσιο

Στα πλαίσια του Λαϊκού Πανεπιστημίου εισήγηση χτες 20.10.2012/18:00΄ στην αίθουσα 111 των ΤΕΙ με τίτλο «Η τοπική Ιστορία στο Γυμνάσιο». Φοιτητές λιγότεροι από την προηγούμενη φορά, υφίστανται γάμοι τα Σάββατα ήταν η πιο αρεστή εξήγηση.

Τη συνοδεία οπτικής παρουσίασης αναφέρθηκα στις επίσημες πηγές, ήτοι στο ομότιτλο βιβλίο (1) που κυκλοφορεί στα Γυμνάσια και στο αντίστοιχο πιλοτικό που ευρίσκεται σε ψηφιακή μόνο μορφή (2). Και φυσικά σε διάφορες ανεπίσημες γραπτές και προφορικές άλλες.

Η ανάλυση προχώρησε στα περιεχόμενα του βιβλίου της τοπικής Ιστορίας της Γ΄ Γυμνασίου, κυρίως στην αντίθεση Νέας και Παραδοσιακής Ιστορίας, διαφορά ανύπαρκτη όσον αφορά σε εργαλεία, καθώς ορισμένα για τα οποία επαίρεται η πρώτη (π.χ. η προφορική συλλογή πληροφοριών) έχει χρησιμοποιήσει κατά κόρον στο παρελθόν, αδιατυμπάνιστα όμως, η δεύτερη.

Σχολιάστηκαν έπειτα όροι του συρμού όπως περιβάλλον, διαπολιτισμικότητα, διαφορετικότητα, ετερότητα, κλπ., αντανακλάσεις που πάντα υπήρχαν στις παλαιές κοινωνίες και ποτέ δεν θα σταματήσουν να προστίθενται στις νέες προφανώς κάτω από άλλες λέξεις όπως μνημόνιο – αντιμνημόνιο, πλούσιοι – φτωχοί, κρατικοδίαιτοι – ιδιωτικοί, διανόηση – παρανόηση κλπ.

Επισημάνθηκε μετά η ρωμαλεότητα της Τοπικής Ιστορίας έναντι της Γενικής, το συγκεκριμένο μπροστά στο αφηρημένο. η προσωπικότητα απέναντι στη μάζα, κι έγινε λόγος για το ιστορικό αντικείμενο, αν δηλαδή εστιάζεται αυτό στην ευρύτητα του πεδίου ή στο ίδιο το πρόβλημα.

Ιδιαίτερη μνεία για τους ερασιτέχνες ιστορικούς της υπαίθρου, τους όντως αδιδάκτορες και (τεχνικά) ανεπιστήμονες, φορές ωστόσο καλύτερους από επαγγελματίες ιστορικούς. Άριστοι γνώστες του χώρου, του χρόνου, των γεγονότων και της ζωής οι τοπικοί γραφείς, αποδεικνύονται πολυτιμότατες ιστορικές πηγές όταν ρωτήσεις κατάλληλα κι απροκατάληπτα τα κείμενά τους!

Σχετικώς θίχτηκε η «κίβδηλη» ιστορική συνείδηση, στην οποία κινδυνεύουν άνετα να περιπέσουν τοπικοί ιστοριοδίφες και (παραδοσιακοί) ιστορικοί, γιατί όχι και επαγγελματίες γενικοί, της νέας Ιστορίας, θεράποντες.

Εν κατακλείδι προσφέρθηκαν από το γράφοντα δύο τρέχοντα (αφού ζητείται η βιωματικότητα) θέματα προς επεξεργαστικήν δοκιμήν:

πρώτο: «Οι ιδιαιτεράδες στην Κοζάνη του 2012: έλλειμμα Παιδείας ή ανάγκη επιβίωσης;». Θεωρήθηκε από το ακροατήριο απίθανο να δουλευτεί στην Γ΄ Γυμνασίου. Το αναπάντητο ερώτημα: θα οδηγήσει σε μίση και πάθη ή θα διαλύσει στερεότυπα;

δεύτερο: «Ο Εθνικισμός στην Κοζάνη του 2012″ απευθύνθηκε στους φοιτητές του ΛΠΚ κι άρχισε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μεταξύ τους συζήτηση όπου διαφάνηκαν ανάμεσα στα άλλα και στερεότυπα του διαφορετικού καθημερινού άλλου.

Η βραδιά έκλεισε με καφέ, γλυκά και περαιτέρω συζήτηση στην «Αναστασία».

Θανάσης Καλλιανιώτης, Δρ. Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας ΑΠΘ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1.       http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/Τοπική Ιστορία Γ' Γυμνασίου 

2.       http://digitalschool.minedu.gov.gr/info/newps.php/Τοπική Ιστορία