Γράφει ο Αντώνης Κλεισιάρης
fuitplus.gr
Ανάμεσα στη θέση και την αντίθεση, την δράση και την αντίδραση, την αιτία και το αποτέλεσμα, υπάρχει η αγάπη για τη ζωή. Θέτει το σύστημα σε νέα λειτουργία. Η ζωή συνεχίζεται και οι Βελβεντινοί με ευλάβεια την προστατεύουν και την απολαμβάνουν.
Στα όρια του νομού Κοζάνης και Κατερίνης, στους δυτικούς πρόποδες των Πιερίων ορέων, βρίσκεται το Βελβεντό. Ένας τόπος κατεξοχήν ορεινός, γόνιμος, με πολλά νερά, ιδιαίτερη ενέργεια και πολύ καλό κλίμα. Ανάλογα προικισμένοι και οι άνθρωποι που χαίρονται να κατοικούν, να εργάζονται, να ερωτεύονται και να ζουν σ` αυτήν την αξιολάτρευτη περιοχή.
Άνθρωποι όχι βολικοί, ούτε εύκολοι. Ειλικρινείς, φιλόξενοι, δημιουργικοί, αισιόδοξοι. Δεν τους χαρίστηκε η ζωή που απολαμβάνουν. Την χτίζουν κάθε μέρα και κάποιες φορές μάλιστα με μεγάλες θυσίες.
Στα πεντακόσια δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας αγωνίστηκαν για να διατηρήσουν την ανθρώπινή τους υπόσταση, την κοινωνική τους ισορροπία και την ελευθερία τους. Το ύφος και το έθος της ζωής τους… Από τον 18ο αιώνα, αναφέρονται προσπάθειες των Βελβεντινών να διατηρήσουν το δικαίωμα να επιλέγουν αυτοί τους αντιπροσώπους τους και να καθορίζουν οι ίδιοι τις ζωές τους.
Μελετούσαν τη νομοθεσία και προσπαθούσαν συνεχώς να βελτιώσουν τις επιλογές και τις κατακτήσεις τους. Η περιοχή αποτέλεσε μια κωμόπολη με ιδιαίτερο κοινωνικό, πνευματικό και οικονομικό υπόβαθρο.
Καμία περιοχή τριγύρω δεν είχε τόσους πολλούς νεκρούς στους ποικίλους αγώνες, όσο το Βελβεντό. Όταν όλοι κλείνονταν στα σπίτια τους ή κρύβονταν για να γλιτώσουν, οι Βελβεντινοί έτρεχαν για να βοηθήσουν. Ο φίλος, ο γείτονας, ο συγγενής, ο συντοπίτης, είχε μεγάλη σημασία γι` αυτούς. Αγαπούσαν τη ζωή και τον άνθρωπο. Συνέτρεχαν στις δυσκολίες και προσπαθούσαν να περιορίσουν το κακό, να απαλύνουν το βάρος. Τα σπίτια τους, πολύ κοντά μεταξύ τους, μαρτυρούν αυτήν την σύνδεση, την ομόνοια και την ανάγκη προστασίας.
Από τη διχόνοια του εμφυλίου και στις καταστροφές του πολέμου δεν έσκυψαν το κεφάλι. Ξεκίνησαν τη ζωή τους αμέσως από την αρχή. Τα προβλήματα επιλύονταν σε ομαδικές συνελεύσεις. Άντρες, γυναίκες, παιδιά, όλοι μαζί. Ο καθένας μπορούσε να κρίνει και να πει τη γνώμη του και αφού σύγκριναν, μαζί αποφάσιζαν. Κι αν πρώτο μέλημα ήταν ο άρτος ο επιούσιος, τον αναζήτησαν συλλογικά. Μέσα από τις στάχτες του πολέμου έστησαν τον συνεταιρισμό για τα προϊόντα γης που ήξεραν καλά να καλλιεργούν και να παράγουν.
Μια συλλογική δημοκρατία και ένα συνεταιριστικό κίνημα στο μεγαλείο του. Όχι μια άποψη αλλά μια συνισταμένη απόψεων που αντικατοπτρίζει μια ομάδα ατόμων. Επικρατεί αυτή η νοοτροπία δεκαετίες τώρα.
Διαμέρισαν το νερό σε αυλάκια. Έχτισαν από ένα εξωκλήσι σε κάθε σταυροδρόμι του νερού και στα πιο περίοπτα σημεία του κάμπου θέλοντας να τα κρατήσουν κτήμα όλων. Ασχολήθηκαν με την παραγωγή. Η γη ανταπέδωσε την αγάπη τους. Μετά από διάφορες καλλιέργειες κατέληξαν στα οπωροφόρα. Φημισμένα τα ροδάκινα, τα νεκταρίνια, τα μήλα και τα αμπέλια τους. Δημιούργησαν δυο υποδειγματικούς συνεταιρισμούς, οινοποιεία, αποστακτήρια.
Στο συνεταιριστικό κίνημα γαλούχησαν και τις νέες γενιές. Κάθε παραγωγός ζωντανό κομμάτι του συνόλου. Η κατάχρηση είναι αδιανόητη και ίσως δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό τους. Από το 2005 εφαρμόζεται ολοκληρωμένη διαχείριση, η υδροληψία πλέον γίνεται ηλεκτρονικά για να μη κατασπαταλιέται το πολύτιμο νερό, ενώ η άσφαλτος φτάνει ακόμη και σε πιο απομακρυσμένα εδαφοτεμάχια, για να προστατεύει τη μεταφορά οπωρών. Μεγάλος όγκος προϊόντων εξάγεται, εισάγοντας πολύτιμο συνάλλαγμα, ενώ τις διεθνείς επαφές και τις πωλήσεις, τις διαχειρίζονται οι ίδιοι, χωρίς μεσάζοντες.
Στο Βελβεντό, η ζωή και οι ποικίλες εκφάνσεις τις δεν αποτελούν εμπόρευμα και η ισότητα δεν είναι οικονομική παράμετρος. Οι αξίες υπολογίζονται με γνώμονα το ανθρωπιστικό τους υπόβαθρο και όχι με την ανταλλακτική-χρηματική τους υπόσταση. Η Ζωή δεν εξαγοράζεται με χρήματα, ούτε ο άνθρωπος με κοινωνικά μέσα. Στο Βελβεντό οι νέες γενιές έχουν περισσότερο αναπτυγμένη την αίσθηση του κοινοτισμού από τις προηγούμενες κι αυτό αποτελεί αναπτυξιακή πορεία. Οι κομματικές γραμμές αποδείχτηκαν μικρές μπροστά τους.
Στην Καλλικρατική μεταρρύθμιση οι Βελβεντινοί μπήκαν πάλι στο σφαγείο. Ο μη χρεωμένος και πλέον παραγωγικός Δήμος συνενώθηκε με τα Σέρβια. Αποχαρακτηρίστηκε η ορεινότητά του και σιγά-σιγά περικόπηκαν κονδύλια, μετακόμισαν δημόσιες υπηρεσίες και όλες οι λειτουργίες του Δήμου ατόνισαν. Η Αυτορρύθμιση μετατράπηκε σε Ετερορρύθμιση. Για λίγο όμως.
Οι Βελβεντινοί ιδρύσαν Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση (ΜΚΟ) με τίτλο: Κοινωνία των Πολιτών του Βελβεντού. Διαχειρίζονται την καθαριότητα, ύδρευση, το μουσείο και μια σειρά άλλων θεμάτων καθημερινότητας μόνοι τους, με εθελοντικές ομάδες. Ορμούν πρώτοι στη πυρόσβεση όταν απειλείται το δάσος από πυρκαγιές. Σε μαζικές λαϊκές συνελεύσεις με όλο τον ενεργό πληθυσμό να συμμετέχει, παίρνουν αποφάσεις για το μέλλον τους και διεκδικούν ασταμάτητα την τοπική τους αυτοδιοίκηση. Απείχαν από τις τελευταίες εκλογές σε ποσοστό άνω του 97%.
Στο Πνευματικό κέντρο στεγάζονται οι εθελοντικές πολιτιστικές λειτουργίες. Υπάρχει ο Μορφωτικός Όμιλος που διατηρεί ωδείο, μπάντα, μηνιαία εφημερίδα, τμήματα ζωγραφικής, χορωδιών, χορού, θεατρικό, φωτογραφικό, περιβαλλοντικό. Λειτουργεί Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με μαθητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Υπάρχει η Κίνηση Γυναικών Βελβεντού, 3 βιβλιοθήκες, Αθλητικός σύλλογος με υπερσύγχρονο Αθλητικό Κέντρο και πολλά τμήματα και ακαδημίες.
Διοργανώνουν μόνιμα σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Διατηρούν επίσης 81 εξωκλήσια στον ορεινό όγκο και στον κάμπο. Άλλος εθελοντισμός κι εδώ. Μια οικογένεια ή παρέες φίλων αναλαμβάνουν να τα συντηρούν. Τα περισσότερα διαθέτουν και ξενώνα φιλοξενώντας τον εκάστοτε επισκέπτη.
Αγωνίζονται για την αυτορρύθμισή τους οι βελβεντινοί και απολαμβάνουν τη ζωή. Είναι οι ίδιοι δημιουργοί γι` αυτό και δεν χρειάζονται ανώτερες αρχές, ιδιαίτερες συνεννοήσεις, τυπικότητες, καμπάνες, για να ξεκινήσουν και να τελειώσουν ο,τιδήποτε. Επενδύουν στην ικανοποίηση αναγκών, μειώνοντας έτσι την κοινωνική ανησυχία, πλουτίζοντας την Ζωή!
Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέταξε το Βελβεντό μέσα στις τρεις καλύτερες ελληνικές πόλεις της χώρας, εντάσσοντάς το στο δίκτυο «βιώσιμων πόλεων της Ευρώπης».
Επιφυλακτικός στην αρχή, καχύποπτος αμέσως μετά, χαλαρός από κει και πέρα. Η άμεση καλοσύνη τους στην αρχή σε εκπλήσσει. Μετά, τους αισθάνεσαι όλους δικούς σου. Σπίτια κολλητά, περιποιημένα, με κήπους και λουλούδια, πεντακάθαρα.
…Κύριε….Κύριε…Μπήκατε σε μονόδρομο. Μόλις τελείωσε το σχολείο και τα παιδιά μας θα ανέβουν σε λίγο από δω.
Ωχ..χάζευα στο Βελβεντό και αφαιρέθηκα.
Ζητώ συγγνώμη Κυρία. Έκανα λάθος. Αλλάζω αμέσως πορεία.
fuitplus.gr
Ανάμεσα στη θέση και την αντίθεση, την δράση και την αντίδραση, την αιτία και το αποτέλεσμα, υπάρχει η αγάπη για τη ζωή. Θέτει το σύστημα σε νέα λειτουργία. Η ζωή συνεχίζεται και οι Βελβεντινοί με ευλάβεια την προστατεύουν και την απολαμβάνουν.
Στα όρια του νομού Κοζάνης και Κατερίνης, στους δυτικούς πρόποδες των Πιερίων ορέων, βρίσκεται το Βελβεντό. Ένας τόπος κατεξοχήν ορεινός, γόνιμος, με πολλά νερά, ιδιαίτερη ενέργεια και πολύ καλό κλίμα. Ανάλογα προικισμένοι και οι άνθρωποι που χαίρονται να κατοικούν, να εργάζονται, να ερωτεύονται και να ζουν σ` αυτήν την αξιολάτρευτη περιοχή.
Άνθρωποι όχι βολικοί, ούτε εύκολοι. Ειλικρινείς, φιλόξενοι, δημιουργικοί, αισιόδοξοι. Δεν τους χαρίστηκε η ζωή που απολαμβάνουν. Την χτίζουν κάθε μέρα και κάποιες φορές μάλιστα με μεγάλες θυσίες.
Στα πεντακόσια δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας αγωνίστηκαν για να διατηρήσουν την ανθρώπινή τους υπόσταση, την κοινωνική τους ισορροπία και την ελευθερία τους. Το ύφος και το έθος της ζωής τους… Από τον 18ο αιώνα, αναφέρονται προσπάθειες των Βελβεντινών να διατηρήσουν το δικαίωμα να επιλέγουν αυτοί τους αντιπροσώπους τους και να καθορίζουν οι ίδιοι τις ζωές τους.
Μελετούσαν τη νομοθεσία και προσπαθούσαν συνεχώς να βελτιώσουν τις επιλογές και τις κατακτήσεις τους. Η περιοχή αποτέλεσε μια κωμόπολη με ιδιαίτερο κοινωνικό, πνευματικό και οικονομικό υπόβαθρο.
Καμία περιοχή τριγύρω δεν είχε τόσους πολλούς νεκρούς στους ποικίλους αγώνες, όσο το Βελβεντό. Όταν όλοι κλείνονταν στα σπίτια τους ή κρύβονταν για να γλιτώσουν, οι Βελβεντινοί έτρεχαν για να βοηθήσουν. Ο φίλος, ο γείτονας, ο συγγενής, ο συντοπίτης, είχε μεγάλη σημασία γι` αυτούς. Αγαπούσαν τη ζωή και τον άνθρωπο. Συνέτρεχαν στις δυσκολίες και προσπαθούσαν να περιορίσουν το κακό, να απαλύνουν το βάρος. Τα σπίτια τους, πολύ κοντά μεταξύ τους, μαρτυρούν αυτήν την σύνδεση, την ομόνοια και την ανάγκη προστασίας.
Από τη διχόνοια του εμφυλίου και στις καταστροφές του πολέμου δεν έσκυψαν το κεφάλι. Ξεκίνησαν τη ζωή τους αμέσως από την αρχή. Τα προβλήματα επιλύονταν σε ομαδικές συνελεύσεις. Άντρες, γυναίκες, παιδιά, όλοι μαζί. Ο καθένας μπορούσε να κρίνει και να πει τη γνώμη του και αφού σύγκριναν, μαζί αποφάσιζαν. Κι αν πρώτο μέλημα ήταν ο άρτος ο επιούσιος, τον αναζήτησαν συλλογικά. Μέσα από τις στάχτες του πολέμου έστησαν τον συνεταιρισμό για τα προϊόντα γης που ήξεραν καλά να καλλιεργούν και να παράγουν.
Μια συλλογική δημοκρατία και ένα συνεταιριστικό κίνημα στο μεγαλείο του. Όχι μια άποψη αλλά μια συνισταμένη απόψεων που αντικατοπτρίζει μια ομάδα ατόμων. Επικρατεί αυτή η νοοτροπία δεκαετίες τώρα.
Διαμέρισαν το νερό σε αυλάκια. Έχτισαν από ένα εξωκλήσι σε κάθε σταυροδρόμι του νερού και στα πιο περίοπτα σημεία του κάμπου θέλοντας να τα κρατήσουν κτήμα όλων. Ασχολήθηκαν με την παραγωγή. Η γη ανταπέδωσε την αγάπη τους. Μετά από διάφορες καλλιέργειες κατέληξαν στα οπωροφόρα. Φημισμένα τα ροδάκινα, τα νεκταρίνια, τα μήλα και τα αμπέλια τους. Δημιούργησαν δυο υποδειγματικούς συνεταιρισμούς, οινοποιεία, αποστακτήρια.
Στο συνεταιριστικό κίνημα γαλούχησαν και τις νέες γενιές. Κάθε παραγωγός ζωντανό κομμάτι του συνόλου. Η κατάχρηση είναι αδιανόητη και ίσως δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό τους. Από το 2005 εφαρμόζεται ολοκληρωμένη διαχείριση, η υδροληψία πλέον γίνεται ηλεκτρονικά για να μη κατασπαταλιέται το πολύτιμο νερό, ενώ η άσφαλτος φτάνει ακόμη και σε πιο απομακρυσμένα εδαφοτεμάχια, για να προστατεύει τη μεταφορά οπωρών. Μεγάλος όγκος προϊόντων εξάγεται, εισάγοντας πολύτιμο συνάλλαγμα, ενώ τις διεθνείς επαφές και τις πωλήσεις, τις διαχειρίζονται οι ίδιοι, χωρίς μεσάζοντες.
Στο Βελβεντό, η ζωή και οι ποικίλες εκφάνσεις τις δεν αποτελούν εμπόρευμα και η ισότητα δεν είναι οικονομική παράμετρος. Οι αξίες υπολογίζονται με γνώμονα το ανθρωπιστικό τους υπόβαθρο και όχι με την ανταλλακτική-χρηματική τους υπόσταση. Η Ζωή δεν εξαγοράζεται με χρήματα, ούτε ο άνθρωπος με κοινωνικά μέσα. Στο Βελβεντό οι νέες γενιές έχουν περισσότερο αναπτυγμένη την αίσθηση του κοινοτισμού από τις προηγούμενες κι αυτό αποτελεί αναπτυξιακή πορεία. Οι κομματικές γραμμές αποδείχτηκαν μικρές μπροστά τους.
Στην Καλλικρατική μεταρρύθμιση οι Βελβεντινοί μπήκαν πάλι στο σφαγείο. Ο μη χρεωμένος και πλέον παραγωγικός Δήμος συνενώθηκε με τα Σέρβια. Αποχαρακτηρίστηκε η ορεινότητά του και σιγά-σιγά περικόπηκαν κονδύλια, μετακόμισαν δημόσιες υπηρεσίες και όλες οι λειτουργίες του Δήμου ατόνισαν. Η Αυτορρύθμιση μετατράπηκε σε Ετερορρύθμιση. Για λίγο όμως.
Οι Βελβεντινοί ιδρύσαν Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση (ΜΚΟ) με τίτλο: Κοινωνία των Πολιτών του Βελβεντού. Διαχειρίζονται την καθαριότητα, ύδρευση, το μουσείο και μια σειρά άλλων θεμάτων καθημερινότητας μόνοι τους, με εθελοντικές ομάδες. Ορμούν πρώτοι στη πυρόσβεση όταν απειλείται το δάσος από πυρκαγιές. Σε μαζικές λαϊκές συνελεύσεις με όλο τον ενεργό πληθυσμό να συμμετέχει, παίρνουν αποφάσεις για το μέλλον τους και διεκδικούν ασταμάτητα την τοπική τους αυτοδιοίκηση. Απείχαν από τις τελευταίες εκλογές σε ποσοστό άνω του 97%.
Στο Πνευματικό κέντρο στεγάζονται οι εθελοντικές πολιτιστικές λειτουργίες. Υπάρχει ο Μορφωτικός Όμιλος που διατηρεί ωδείο, μπάντα, μηνιαία εφημερίδα, τμήματα ζωγραφικής, χορωδιών, χορού, θεατρικό, φωτογραφικό, περιβαλλοντικό. Λειτουργεί Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με μαθητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Υπάρχει η Κίνηση Γυναικών Βελβεντού, 3 βιβλιοθήκες, Αθλητικός σύλλογος με υπερσύγχρονο Αθλητικό Κέντρο και πολλά τμήματα και ακαδημίες.
Διοργανώνουν μόνιμα σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Διατηρούν επίσης 81 εξωκλήσια στον ορεινό όγκο και στον κάμπο. Άλλος εθελοντισμός κι εδώ. Μια οικογένεια ή παρέες φίλων αναλαμβάνουν να τα συντηρούν. Τα περισσότερα διαθέτουν και ξενώνα φιλοξενώντας τον εκάστοτε επισκέπτη.
Αγωνίζονται για την αυτορρύθμισή τους οι βελβεντινοί και απολαμβάνουν τη ζωή. Είναι οι ίδιοι δημιουργοί γι` αυτό και δεν χρειάζονται ανώτερες αρχές, ιδιαίτερες συνεννοήσεις, τυπικότητες, καμπάνες, για να ξεκινήσουν και να τελειώσουν ο,τιδήποτε. Επενδύουν στην ικανοποίηση αναγκών, μειώνοντας έτσι την κοινωνική ανησυχία, πλουτίζοντας την Ζωή!
Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέταξε το Βελβεντό μέσα στις τρεις καλύτερες ελληνικές πόλεις της χώρας, εντάσσοντάς το στο δίκτυο «βιώσιμων πόλεων της Ευρώπης».
Επιφυλακτικός στην αρχή, καχύποπτος αμέσως μετά, χαλαρός από κει και πέρα. Η άμεση καλοσύνη τους στην αρχή σε εκπλήσσει. Μετά, τους αισθάνεσαι όλους δικούς σου. Σπίτια κολλητά, περιποιημένα, με κήπους και λουλούδια, πεντακάθαρα.
…Κύριε….Κύριε…Μπήκατε σε μονόδρομο. Μόλις τελείωσε το σχολείο και τα παιδιά μας θα ανέβουν σε λίγο από δω.
Ωχ..χάζευα στο Βελβεντό και αφαιρέθηκα.
Ζητώ συγγνώμη Κυρία. Έκανα λάθος. Αλλάζω αμέσως πορεία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου