Μια πολύ εδιαφέρουσα ομιλία με θέμα "Ο κοινοτισμός στην περιοχή μας" παρουσιάστηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Βελβεντού.Σε μια αίθουσα γεμάτη από κόσμο,ο δάσκαλος Γ.Παπαδόπουλος μίλησε για την εθελοντική εργασία,από πολύ παλιά μέχρι και σήμερα.
Μερικά χαρακτηριστικά απόσπάσματα από την ομιλία:
"Ο τοπικισμός των Βελβεντινών είναι φαινόμενο πανελλήνιο, ως η γοητεία της κοινοτικής γενέτειρας πάνω στον Έλληνα, από την ομηρική εποχή μέχρι σήμερα."
"Βυζάντιο.Έργο: μεταφορά του αρδευτικού νερού της Λάφιστας πάνω από τον οικισμό.Το έργο αυτό προϋπέθετε τη συμμετοχή του κοινοτικού πληθυσμού.Παρέχει την εικόνα μιας κοινωνίας που μοχθεί και οργανώνεται στο χώρο και στο χρόνο, έτσι ώστε να μπορεί να επιβιώσει, κάνοντας την άριστη δυνατή βιώσιμη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του τοπικού οικοσυστήματος.Ετήσια υποχρεωτική εργασία των κατοίκων από τον 12ο περίπου αιώνα έως το 1950 περίπου, κάθε άνοιξη για τη διάνοιξη και το στήσιμο του αυλακιού στο σημείο κατάπτωσης.Μεταφορά της εμπειρίας αυτής στα ιδιωτικά έργα (αλληβόθεια) αλλά και στα υπόλοιπα κοινοτικά (προσωπική εργασία)".
"Σχέση κοινοτικού και πνευματικού. Υποχρέωση των Βελβεντινών να δίνουν φόρο σε είδος (λινάρι) στο μοναστήρι του Προδρόμου από το 12ο αιώνα και το μοναστήρι πάρέχει στην κοινότητα στήριξη πνευματική."
"Τουρκοκρατία:Η κοινότητα Βελβεντού
Το Βελβεντό ξεκινά ως εμβρυακή αγροτική κοινότητα και ξεπερνά το στάδιο αυτό σταδιακά σε μικρό χρόνο.
Εκλέγει λαϊκούς άρχοντες ήδη από το 1588 που σημαίνει μεγάλη κοινότητα με πρώιμη ανάπτυξη.Οδήγησε το θεσμικό της πλαίσιο και την πολιτική και πνευματική της ανάπτυξη σε ένα αξιόλογο βαθμό τελειότητας. "
"Η πλεονασματική γεωργία του Βελβεντού και το υστέρημα εχεί σκοπό ιερό.
Έργα πολιτισμού είναι:
Ναοί από την όψιμη Βυζαντινή περίοδο.
Ανακαίνιση αγίου Νικολάου 1588,
Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου την ίδια εποχή,
1654. Πάνω από 1000 οκάδες λινάρι προσφορά των κατοίκων στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Μοναστήρι Αγίας Τριάδας και το Μετόχι της στον 16ο-17ο, Βακουφικοί μύλοι. Αγώνας για την προστασία της εκκλησιαστικής-κοινοτικής περιουσίας.
Εμφανίζεται ο θεσμός του ορφανοτρόφου για την ενίσχυση και επιβίωση των ορφανών."
"Δημιουργούνται 2 ταράφια-κόμματα με εκπροσώπους φορείς των ισναφιών οι οποίοι όμως δεν αποδεσμεύονται από τη καλλιέργεια των αγρών και την εκμετάλλευση των αγροτικών προϊόντων, αλλά και την ετήσια κοινοτική υποχρέωση για το νερό. Κατάσταση που εξομαλύνει σημαντικά τις διαφορές και ενισχύει το θεσμό της αλληλοβοήθειας."
" Ανακαινίζονται τα κτήρια του Μετοχιού (1790) που λειτουργεί ως ένα άρτιο εκκλησιαστικό-κοινοτικό, αγροτοποιμενικό συγκρότημα που βοηθάει φτωχές οικογένειες του Βελβεντού και συνδράμουν σ’ αυτό με την εργασία τους.
1804. Ανακαινίζεται ο ναός της Παναγίας με τη συνδρομή και εργασία όλων των κατοίκων."
"Το 1856 η κοινότητα βρίσκεται καταχρεωμένη σε πλούσιους γαιοκτήμονες της Κοζάνης και σε αγάδες των Μπιτωλίων φαινόμενο με μεγάλη εξάπλωση το 19ο αιώνα. Τα χρέη επιμερίζονται στους κατοίκους και αποπληρώνονται τα δάνεια με τους τόκους."
"1873. Ανέγερση του ρολογιού της πόλης και του κωδωνοστασίου."
"Η συνέλευση του λαού διατηρεί στην άμεση εξουσία της, μια σειρά από σημαντικές αρμοδιότητες, όπως η έγκριση καταστατικού χάρτη, η εκλογή πληρεξούσιων στις αρχές, ο δανεισμός, η απόφαση για σημαντικά ζητήματα του τόπου και κυρίως η αντιμετώπιση αξιώσεων της κεντρικής εξουσίας ή ισχυρών παραγόντων της κοινότητας ,η διατύπωση ενός αιτήματος διαμαρτυρίας προς τον κατακτητή."
"Η παρουσία πνευματικών ηγετών στην περιοχή από τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, τον Θεοφάνη το νέο, τον Αντώνιο Βεροίας, τον Νικάνωρα, τον Ιλαρίωνα, τον Διονύσιο τον εν Ολύμπω τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό και η ύπαρξη μοναστηριού στην κοινοτική του περιφέρεια μαζί με τους πάμπολλους ναούς-εξωκλήσια δείχνουν ότι ή απόλαυση του μυστικού δείπνου μέσα στην κυκλική ενσωμάτωση του χρόνου γίνεται για να γίνουμε ικανοί για έργα δικαιοσύνης και ομορφιάς στα πλαίσια του κοινοτικού σώματος και όχι μόνο.
Ο κοινοτικός τρόπος για τους Βελβεντινούς σημαίνει ότι το ορθώς φέρεσθαι είναι υπόσταση του καθολικού."
--------------------------
Μερικά χαρακτηριστικά απόσπάσματα από την ομιλία:
"Ο τοπικισμός των Βελβεντινών είναι φαινόμενο πανελλήνιο, ως η γοητεία της κοινοτικής γενέτειρας πάνω στον Έλληνα, από την ομηρική εποχή μέχρι σήμερα."
"Βυζάντιο.Έργο: μεταφορά του αρδευτικού νερού της Λάφιστας πάνω από τον οικισμό.Το έργο αυτό προϋπέθετε τη συμμετοχή του κοινοτικού πληθυσμού.Παρέχει την εικόνα μιας κοινωνίας που μοχθεί και οργανώνεται στο χώρο και στο χρόνο, έτσι ώστε να μπορεί να επιβιώσει, κάνοντας την άριστη δυνατή βιώσιμη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του τοπικού οικοσυστήματος.Ετήσια υποχρεωτική εργασία των κατοίκων από τον 12ο περίπου αιώνα έως το 1950 περίπου, κάθε άνοιξη για τη διάνοιξη και το στήσιμο του αυλακιού στο σημείο κατάπτωσης.Μεταφορά της εμπειρίας αυτής στα ιδιωτικά έργα (αλληβόθεια) αλλά και στα υπόλοιπα κοινοτικά (προσωπική εργασία)".
"Σχέση κοινοτικού και πνευματικού. Υποχρέωση των Βελβεντινών να δίνουν φόρο σε είδος (λινάρι) στο μοναστήρι του Προδρόμου από το 12ο αιώνα και το μοναστήρι πάρέχει στην κοινότητα στήριξη πνευματική."
"Τουρκοκρατία:Η κοινότητα Βελβεντού
Το Βελβεντό ξεκινά ως εμβρυακή αγροτική κοινότητα και ξεπερνά το στάδιο αυτό σταδιακά σε μικρό χρόνο.
Εκλέγει λαϊκούς άρχοντες ήδη από το 1588 που σημαίνει μεγάλη κοινότητα με πρώιμη ανάπτυξη.Οδήγησε το θεσμικό της πλαίσιο και την πολιτική και πνευματική της ανάπτυξη σε ένα αξιόλογο βαθμό τελειότητας. "
"Η πλεονασματική γεωργία του Βελβεντού και το υστέρημα εχεί σκοπό ιερό.
Έργα πολιτισμού είναι:
Ναοί από την όψιμη Βυζαντινή περίοδο.
Ανακαίνιση αγίου Νικολάου 1588,
Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου την ίδια εποχή,
1654. Πάνω από 1000 οκάδες λινάρι προσφορά των κατοίκων στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Μοναστήρι Αγίας Τριάδας και το Μετόχι της στον 16ο-17ο, Βακουφικοί μύλοι. Αγώνας για την προστασία της εκκλησιαστικής-κοινοτικής περιουσίας.
Εμφανίζεται ο θεσμός του ορφανοτρόφου για την ενίσχυση και επιβίωση των ορφανών."
"Δημιουργούνται 2 ταράφια-κόμματα με εκπροσώπους φορείς των ισναφιών οι οποίοι όμως δεν αποδεσμεύονται από τη καλλιέργεια των αγρών και την εκμετάλλευση των αγροτικών προϊόντων, αλλά και την ετήσια κοινοτική υποχρέωση για το νερό. Κατάσταση που εξομαλύνει σημαντικά τις διαφορές και ενισχύει το θεσμό της αλληλοβοήθειας."
" Ανακαινίζονται τα κτήρια του Μετοχιού (1790) που λειτουργεί ως ένα άρτιο εκκλησιαστικό-κοινοτικό, αγροτοποιμενικό συγκρότημα που βοηθάει φτωχές οικογένειες του Βελβεντού και συνδράμουν σ’ αυτό με την εργασία τους.
1804. Ανακαινίζεται ο ναός της Παναγίας με τη συνδρομή και εργασία όλων των κατοίκων."
"Το 1856 η κοινότητα βρίσκεται καταχρεωμένη σε πλούσιους γαιοκτήμονες της Κοζάνης και σε αγάδες των Μπιτωλίων φαινόμενο με μεγάλη εξάπλωση το 19ο αιώνα. Τα χρέη επιμερίζονται στους κατοίκους και αποπληρώνονται τα δάνεια με τους τόκους."
"1873. Ανέγερση του ρολογιού της πόλης και του κωδωνοστασίου."
"Η συνέλευση του λαού διατηρεί στην άμεση εξουσία της, μια σειρά από σημαντικές αρμοδιότητες, όπως η έγκριση καταστατικού χάρτη, η εκλογή πληρεξούσιων στις αρχές, ο δανεισμός, η απόφαση για σημαντικά ζητήματα του τόπου και κυρίως η αντιμετώπιση αξιώσεων της κεντρικής εξουσίας ή ισχυρών παραγόντων της κοινότητας ,η διατύπωση ενός αιτήματος διαμαρτυρίας προς τον κατακτητή."
"Η παρουσία πνευματικών ηγετών στην περιοχή από τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, τον Θεοφάνη το νέο, τον Αντώνιο Βεροίας, τον Νικάνωρα, τον Ιλαρίωνα, τον Διονύσιο τον εν Ολύμπω τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό και η ύπαρξη μοναστηριού στην κοινοτική του περιφέρεια μαζί με τους πάμπολλους ναούς-εξωκλήσια δείχνουν ότι ή απόλαυση του μυστικού δείπνου μέσα στην κυκλική ενσωμάτωση του χρόνου γίνεται για να γίνουμε ικανοί για έργα δικαιοσύνης και ομορφιάς στα πλαίσια του κοινοτικού σώματος και όχι μόνο.
Ο κοινοτικός τρόπος για τους Βελβεντινούς σημαίνει ότι το ορθώς φέρεσθαι είναι υπόσταση του καθολικού."
--------------------------
Στο χώρο του Πνευματικού Κέντρου λειτουργεί έκθεση με παλιές φωτογραφίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου